Kjartan Magnússon, borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins:

Þéttingartrúboð Samfylkingarinnar og annarra vinstri flokka hefur nú þegar valdið margvíslegu klúðri og mistökum á skipulagi í Reykjavík. Sum mistökin blasa við, t.d. í Syðri Mjódd og Gufunesi, nágrönnum til ama og óþæginda. Önnur eru ekki orðin að veruleika þótt kappsamlega sé unnið að undirbúningi.

Viðamikil uppbygging er í undirbúningi á þéttingarreit í Vesturbugt, á svæði sem afmarkast af Gömlu höfninni, Slippnum, Mýrargötu og Sjóminjasafninu.

Ljóst er að Vesturbugt hentar vel til uppbyggingar en það er ekki sama hvernig að henni er staðið. Margir Vesturbæingar furða sig á þeirri ofuráherslu á þéttingu, sem deiliskipulag reitsins ber með sér. Samkvæmt skipulaginu er gert ráð fyrir allt 177 íbúðum á reitnum og 1.420 fm. atvinnuhúsnæði. Leyfð hámarkshæð bygginga er fimm hæðir.

Allsráðandi ofurþétting

Með breytingum á deiliskipulagi í marz 2024 var íbúðum fjölgað á reitnum. Áðurgildandi deiliskipulag var þó aðeins átta ára gamalt og hafði verið harðlega mótmælt af íbúum í nágrenninu fyrir of mikið byggingarmagn.

Reykjavíkurborg seldi byggingarrétt á reitnum fyrir rúmlega 2.800 milljónir króna á síðasta ári, auk gatnagerðargjalda sem námu 330 milljónum. Greiðslur til borgarinnar vegna reitsins nema því um 3.200 milljónum króna. Þessi háa upphæð skýrir e.t.v. af hverju eigendur reitsins telji sig þurfa að byggja þar eins þétt og hægt er.

Gamli Vesturbærinn hefur í meira en öld þróast í nánu sambandi við höfnina og æskilegt er að svo verði áfram. Væntanleg byggð við Vesturbugt ætti því ekki að einkennast af ofurþéttingu heldur af yfirbragði og fjölbreytileika Gamla Vesturbæjarins.

Fyrirhuguð byggð mun loka eina svæðinu, þar sem útsýni til sjávar nýtur sín frá Gamla Vesturbænum. Hverfið nýtur svokallaðrar hverfisverndar en ekki verður séð að sú vernd hafi verið virt í skipulagi Vesturbugtar. Þá liggja ekki enn fyrir teikningar af fyrirhuguðu útliti bygginga á reitnum þrátt fyrir að framkvæmdir eigi að hefjast fljótlega. Íbúar hafa því ekki enn getað áttað sig á endanlegu útliti hverfisins og hvort hún sé í samræmi við þá stefnu borgarinnar að byggð þróist í sátt við menningarsöguna.

Skipulag Vesturbugtar einkennist hins vegar af miklum þéttleika og einsleitum byggingum, sem eiga lítið skylt við eldri byggð og byggingarsögu borgarinnar. Byggingarmagn (lóðanýting, rúmmál og hæð húsa) er of mikið miðað við grunnflöt og í freklegu ósamræmi við heildaryfirbragð aðliggjandi byggðar.

Engin íþróttaaðstaða

Vesturbugt er einnig skólabókardæmi um svæði þar sem vinstri meirihlutinn leggur ofuráherslu á þéttingu byggðar en hugar ekki að nauðsynlegri uppbyggingu innviða. Afar lítil áhersla er lögð á opin svæði á reitnum. Ekki er gert ráð fyrir sparkvelli eða öðru svæði til íþróttaiðkunar þar þótt borgarfulltrúar Sjálfstæðisflokksins hafi oft lagt það til í löngu skipulagsferli svæðisins. Gamli Vesturbærinn er það íbúðahverfi, sem býr við rýrustu íþróttaaðstöðuna í borginni þrátt fyrir að þar búi vel á annað þúsund barna og unglinga.

Hætt við leikskóla

Á fyrri stigum skipulagsvinnunnar var gert ráð fyrir byggingu leikskóla á reitnum.

Meirihlutinn kaus að hætta við leikskólann þótt mikill skortur sé á leikskólarýmum í Gamla Vesturbænum og búast megi við að mörg börn búi í hinu nýja hverfi.

Það er miður að borgarfulltrúar vinstri flokkanna skuli vitandi vits ekki nýta þetta tækifæri til að bæta úr miklum skorti á leikskólarýmum og íþróttaaðstöðu í Gamla Vesturbænum, heldur leggja ofuráherslu á sem þéttasta uppbyggingu.

Árum saman hafa íbúar í Gamla Vesturbænum mótmælt fyrirætlunum meirihluta borgarstjórnar um stórfellda uppbyggingu í Vesturbugt, sem væri í hrópandi ósamræmi við aðliggjandi byggð. Benda þeir á að skipulagið sé í andstöðu við staðaranda svæðisins og hafa staðið fyrir fundum og vinnustofum til að vekja athygli á málinu. Páll Jakob Líndal umhverfissálfræðingur bendir á að skipulag Vesturbugtar taki ekki tillit til sögu og menningu svæðisins.

Greinin birtist fyrst í Morgunblaðinu 5. júní 2025