Undanfarnar vikur hefur verið til kynningar framtíðarskipulag fyrir Keldnaland, nýtt úthverfi í austurhluta borgarinnar. Skipulagið gerir ráð fyrir 12.000 íbúum og 6.000 störfum en aðeins 2.230 bílastæðum. Áformað er að mikill meirihluti íbúa hverfisins velji sér bíllausan lífsstíl.

Nýjustu ferðavenjukannanir sýna að hátt í 87% íbúa úthverfa fara til vinnu á bíl. Það er gríðarlega hátt hlutfall og sýnir glöggt þann samgönguveruleika sem blasir við íbúum úthverfanna. Það er eðlilegt viðfangsefni borgaryfirvalda að kanna hvort ekki megi lækka þetta hlutfall og gera fleirum kleift að ferðast án bíls – eða reka jafnvel einn bíl í stað tveggja – en viðfangsefnið þarf að nálgast af raunsæi og skynsemi.

Þegar borgaryfirvöld kynna skipulag nýs úthverfis sem útilokar möguleika 62% heimila á að eiga bíl er hvorki unnið með raunsæi né skynsemi. Skipulag af þessum toga nær ólíklega fram að ganga.

Öll sveitarfélög höfuðborgarsvæðisins hafa ríka hagsmuni af farsælu skipulagi Keldnalands. Áformað er að selja uppbyggingaraðilum landið fyrir 50 milljarða króna sem notaðir verði til að fjármagna verkefni samgöngusáttmála svæðisins. Verktakar hafa hins vegar þegar lýst yfir áhugaleysi á skipulaginu að óbreyttu, enda sé teiknað upp hverfi og samgönguskipulag sem lítil eftirspurn er eftir.

Hafi verktakar ekki áhuga á að kaupa byggingarrétt í hverfinu fæst ekkert söluandvirði fyrir Keldnalandið og mikilvæg verkefni samgöngusáttmála verða aldrei að veruleika. Allt er þetta órjúfanlega samhangandi.

Það er ljóst að endurhugsa þarf samgönguskipulag hverfisins frá grunni. Það taki mið af íslenskum veruleika og raunverulegri eftirspurn á húsnæðismarkaði. Sannarlega þarf að leita leiða til að auka notkun almenningssamgangna og fjölga þeim sem ganga og hjóla – en veruleikinn er sá að jafnvel þótt björtustu áætlanir um notkun nýrra almenningssamgangna á höfuðborgarsvæðinu verði að veruleika munu flestir áfram ferðast á bíl.

Við eigum nú tækifæri til að skipuleggja öflugt framtíðarúthverfi, sem svarar eftirspurn á húsnæðismarkaði – með öflugum húsakostum, fjölbreyttum atvinnutækifærum, góðum útivistarsvæðum og valkostum í samgöngum. En ekkert af þessu verður að veruleika ef áætlanir byggjast ekki á raunsæi og skynsemi.

Hildur Björnsdóttir, oddviti Sjálfstæðisflokksins í borgarstjórn Reykjavíkur

Greinin birtist fyrst á Vísi 2. október 2025.