Vilhjálmur Árnason ritari Sjálfstæðisflokksins og alþingismaður:
10. nóvember er runninn upp og ég veit ekki hvernig mér á að líða. Frá því að ég sat í sal Öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna í New York fyrir ári síðan að hlusta á fulltrúa Palestínu og Ísraels að tala sínu máli um leið og ég fylgdist með í símanum þeim ósköpum sem raungerðust í Grindavík hefur svo margt gerst. Tilfinningarnar hafa verið allskonar og efast ég um að við séum enn búin að átta okkur á því sem er í gangi eða því sem hefur gengið á.
Ár samkenndar
Frá fyrsta degi höfum við fundið fyrir mikilli samkennd og samhug frá þjóðinni allri. Það er ólýsanlegt hversu miklu máli það hefur skipt, gefið okkur trú og von til að halda áfram. Almennt heyri ég bara góðar sögur af því að vel sé tekið á móti fólki í nýjum samfélögum, það boðið velkomið og sýndur samhugur og höfum við fjölskyldan svo sannarlega slíka sögu að segja hér í Reykjanesbæ. Samfélagið í Grindavík er einstakt og hefur sýnt einstakan styrk síðastliðið ár og er fátt betra en samverustundir með fólkinu úr Grindavík, á körfuboltaleikjunum, íþróttamótunum, á tónleikum, í nýju hverfisbúðinni og í Grindavík sjálfri. Mikilvægast er að samstaðan og samhugurinn haldi áfram og mun verða gott að hitta fólkið úr Grindavík í dag á tónleikum, í Kvikunni og Kirkjunni.
Viðbrögð og uppbygging
Gríðarleg vinna hefur farið fram víða til að takast á við þessar náttúruhamfarir og afleiðingar þeirra. Verkefnið er stórt og óendanlega fjölbreytt. Áskoranirnar eru margar, sumar hefur tekist að yfirstíga á meðan aðrar eru í farvegi og enn aðrar ekki uppgötvaðar ennþá. Við verðum að hafa seiglu og þor til að halda verkefninu áfram og hraða úrlausn mála eins hratt og hægt er.
Uppkaup á íbúðarhúsnæði er langstærsta og mikilvægasta aðgerðin þar sem fólki var gefin svör um stöðu eigna þeirra um leið og þeim var veitt frelsi til að ákvarða nýjan samastað og nýtt upphaf á sínum forsendum. Hjálpað til sjálfshjálpar. Leigustuðningur, þjónustumiðstöð, þjónustuteymi, leiguíbúðir keyptar, rekstrarstuðningur fyrir fyrirtæki og lengi mætti telja af úrræðum sem hafa komið. Þar eru samt enn margar áskoranir hjá þeim sem ekki féllu undir lögin um uppkaup íbúðahúsnæðis, þeir sem áttu einnig atvinnurekstur eða atvinnuhúsnæði sem er ónothæft út af ýmsum aðstæðum. Mörg fyrirtæki geta ekki nýtt eignir sínar, fá ekki fyrirgreiðslur í bönkum né tryggingafélögum um leið og stuðningsaðgerðirnar henta ekki við öll tilfelli. Það hafa ekki allir fundið sér nýtt íbúðarhúsnæði og eru margir sem búa við fjárhagsvandræði eftir ósköpin og félagslegar áskoranir eru margar. Því skal ekki gleymt að fólk og fyrirtæki í Grindavík glímdu mörg hver við stórar áskoranir fyrir 10. nóvember 2023.
Varnargarðar hafa verið byggðir af myndarskap, veitukerfin gerð virk að nýju, nýir vegir lagðir, jarðkannanir og sprungufyllingar ásamt ýmsum öðrum framkvæmdaverkefnum. Þetta gerir það að verkum að bærinn okkar er opinn í dag og virkar. Lífið eykst jafnt og þétt og viðgerðir halda áfram. Grindavík er öflugt atvinnusvæði í dag og til framtíðar og verður aftur frábær staður til að búa á með öflugu samfélagi þegar náttúran og maðurinn hafa aðlagast. Fjölga þarf ákvörðunum sem eru teknar af heimamönnum eða nær vettvangi í Grindvík.
Fulla ferð áfram
Við verðum að halda í trúnna, fá að aðlagast náttúrunni, vera treyst fyrir eigin heimavelli og leyfa atvinnulífinu að byggjast upp, leyfa gestum að koma í bæinn og þeir sem það vilja og treysta sér til eiga að fá að búa í bænum. Þetta er að mínu mati ásættanleg áhætta sem mun draga úr afleiðingum atburðanna, vera hluti af úrvinnslunni, skapa lausnir á núverandi áskorunum og skapa líf í Grindavík að nýju. Við vitum af hættunni fyrir utan bæinn og að fara verði varlega en heimamenn þurfa að fá að taka þá ábyrgð sjálfir. Virðingu verður að bera fyrir aðstæðum, ákvörðunum og tilfinningum hvors annars. Þó við séum ekki sammála þá erum við öll í sama liði sem er að berjast í sama leiknum til sigurs.
Stjórnvöld voru nægilega sterk til að taka stórar og mikilvægar ákvarðanir. Samstaðan á Alþingi hefur verið mikil gagnvart Grindavík þó það fari minna fyrir því í umræðunni í dag þegar Sjálfstæðisflokkurinn er gagnrýndur fyrir stöðu efnahagsmála og aukin útgjöld án þess að tekið sé tillit til atburðanna hér á Reykjanesi í þeirri gagnrýni. Hagur þjóðarinnar var nægilega burðugur til að takast á við þetta mikla áfall og skiptir miklu máli að við séum undirbúin undir það sem kann að koma síðar. Verkefnin eru áfram mörg og ákvarðanirnar sem þarf áfram að taka eru til staðar.
Við Grindvíkingar erum gríðarlega stolt og innilega þakklát fyrir alla þá aðstoð, hlýju, stuðning og samhug sem við höfum fengið frá þjóðinni og segjum TAKK!
Greinin birtist á visir.is 10. nóvember 2024.