Frá árinu 2019 hefur Ísland verið skuldbundið til að setja á fót sjálfstæða eftirlitsstofnun með mannréttindum sem varin eru í stjórnarskrá og er þar verið að uppfylla svokölluð Parísarviðmið sem segja skýrt að stofnunin verði að vera sjálfstæð eining sett á fót með lögum.
„Einhverjir hafa rekið upp stór augu að við þinglok hafi Mannréttindastofnun Íslands verið stofnuð. Það er vel skiljanlegt að fólk spyrji sig hvort það hafi verið nauðsynlegt. Báðir þingmenn Miðflokksins hafa til að mynda farið mikinn yfir þessu öllu saman og vita ekki hvaðan á sig stendur veðrið,“ segir Hildur Sverrisdóttir formaður þingflokks Sjálfstæðisflokksins í aðsendri grein í Morgunblaðinu.
Þessi sýn Miðflokksmanna nú skýtur þó skökku við enda samþykktu allir sex þingmenn Miðflokksins sem viðstaddir voru atkvæðagreiðsluna í þinginu 2019 tillöguna, þar á meðal Bergþór Ólason.
„Það þarf vart að minna á að sá flokkur var þá sem nú undir formennsku Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar. Þingflokkur Miðflokksins er því búinn að venda kvæði sínu í kross og kannast alls ekkert við að þeir sem tóku þátt í að skuldbinda Alþingi til að setja stofnunina á fót séu þeir sjálfir,“ segir hún.
Auk þess hafi legið fyrir lengi að stofnunin yrði sett á laggirnar, enda var samningur Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks fullgildur árið 2016 og þar kemur fram sú skylda að aðildarríki starfræki sjálfstæða mannréttindastofnun.
Hildur segir Sjálfstæðisflokkinn alltaf hafa látið sig mannréttindi varða og staðið meðal annars að lagabreytingum á mannréttindakafla stjórnarskrárinnar árið 1995.
„Mannréttindastofnunin nú á svo að hafa eftirlit með þeim réttindum þó þess megi geta að þar sem stofnunin er ekki stjórnvald eru valdheimildir hennar í raun mjög takmarkaðar samanborið við aðrar eftirlitsstofnanir þar sem hún hefur til dæmis engin þvingunarúrræði,“ segir Hildur.
Segir Hildur að þrátt fyrir að nauðsyn fyrir sérstaka Mannréttindastofnun orki án efa tvímælis sé Ísland engu að síður skuldbundið til að starfrækja slíka stofnun.
„Þó lokaútfærsla lagasetningarinnar hafi svo vissulega verið afurð málamiðlana sem við í Sjálfstæðisflokknum hefðum útfært með öðrum hætti værum við ein í ríkisstjórn, er sjálfsagt að óska stofnuninni velfarnaðar í störfum sínum. Þar má sérstaklega beina því til stofnunarinnar að hún passi upp á að mannréttindi eru öll jafn mikilvæg og spanna réttindi allt frá tjáningarfrelsi til atvinnufrelsis og eignaréttar“, segir hún í greininni.