Að óttast niðurlægingu

Hildur Björnsdóttir, oddviti Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík:

Í vik­unni hætti Reykja­vík­ur­borg við fyr­ir­hugaða skulda­bréfa­út­gáfu, sem fara átti fram í gær­dag. Borg­in virðist hafa metið áhuga­leysi markaðsaðila á útboðinu bæði niður­lægj­andi fyr­ir borg­ina og und­ir­strika van­traust á fjár­hags­stöðu og greiðslu­getu henn­ar.

Borg­in upp­fyll­ir ekki lág­marks- viðmið

Slæm fjár­hags­staða Árborg­ar hef­ur verið til um­fjöll­un­ar að und­an­förnu, en sveit­ar­fé­lagið brást við eft­ir að hafa borist er­indi frá eft­ir­lits­nefnd með fjár­mál­um sveit­ar­fé­laga.

Það kall­ar þó ekki síður á umræðu, að í fe­brú­ar­lok barst Reykja­vík­ur­borg sams kon­ar bréf frá eft­ir­lits­nefnd­inni, þar sem á það var bent að borg­in upp­fyllti ekki öll lág­marks­viðmið nefnd­ar­inn­ar fyr­ir grunn­rekst­ur sveit­ar­fé­lags. Meiri­hlut­inn hef­ur enn ekki séð ástæðu til að taka bréfið til umræðu í borg­ar­stjórn.

Áhyggj­ur eft­ir­lits­nefnd­ar koma ekki á óvart. Útkomu­spá fyr­ir árið 2022 ger­ir ráð fyr­ir 15,3 millj­arða halla af rekstri borg­ar­sjóðs. Skuld­ir sam­stæðunn­ar juk­ust um 35 millj­arða árið 2022. Áætlan­ir gera ráð fyr­ir að skuld­ir haldi áfram að aukast um 83 millj­arða til árs­ins 2027. Sam­hliða hef­ur starfs­mönn­um borg­ar­inn­ar fjölgað um 25% síðastliðin fimm ár, langt um­fram lýðfræðilega þróun. Óstjórn rík­ir í rekstri borg­ar­inn­ar og báknið held­ur áfram að blása út.

Víðtækt van­traust

Borg­ar­bú­ar hafa fjöl­marg­ar ástæður til að vantreysta borg­ar­yf­ir­völd­um – þær ná langt út fyr­ir tölu­leg­ar staðreynd­ir um fjár­hags­stöðu og greiðslu­getu. Und­an­farna mánuði hafa íbú­ar til að mynda mót­mælt vegna biðlista­vanda leik­skól­anna, viðhaldsvanda skóla­hús­næðis og slæl­egr­ar vetr­arþjón­ustu.

Á haust­dög­um var skipaður stýri­hóp­ur um end­ur­skoðun þjón­ustu­hand­bók­ar um vetr­arþjón­ustu í Reykja­vík. Þegar gerði veðurofsa í borg­inni í des­em­ber hafði hóp­ur­inn varla hugsað heila hugs­un – eng­ar grein­ing­ar, til­lög­ur eða niður­stöður höfðu borist frá hópn­um. Þegar nær ófært var í borg­inni í des­em­ber var íbú­um sagt að halda ró sinni – stýri­hóp­ur­inn væri að vinna að end­ur­skoðun þjón­ustu­hand­bók­ar.

Nú, heil­um sjö mánuðum eft­ir skip­an stýri­hóps­ins, hef­ur loks borist niðurstaða. Marg­vís­leg­ar ágæt­ar til­lög­ur hafa borist frá hópn­um – en sum­ar jafn sjálf­sagðar og sú að snjómokst­ur þurfi að taka mið af snjóþunga hverju sinni.

Hvar eru breyt­ing­arn­ar?

Reglu­lega birt­ast okk­ur skýr dæmi um seina­gang­inn í borg­ar­kerf­inu og aðgerðal­eysi meiri­hlut­ans. Það á ekki að þurfa sjö mánaða kaffi­sam­sæti með til­heyr­andi skýrslu­gerð til að hrapa niður á aug­ljós­ar staðreynd­ir – og höfuðborg á ekki að þurfa að ótt­ast niður­læg­ingu í skulda­bréfa­út­boðum.

Borg­in er illa rek­in, henni er illa stýrt og stjórn­kerfið í mol­um. Á meðan láta meiri­hluta­flokk­arn­ir sem allt sé í lukk­unn­ar velst­andi. Hversu lengi þurf­um við að bíða hinna marglofuðu breyt­inga?

Greinin birtist í Morgunblaðinu, 13. apríl 2023.