Brynjar Þór Níelsson alþingismaður:
Fyrir stuttu lét ég í veðri vaka í ræðustól þingsins að nauðsynlegt væri að lesa biblíusögur til að vera sæmilega læs á tungu og menningu þjóðarinnar. Auðvitað brugðust þeir illa við sem lagt hafa alla sína orku í að afmá úr samfélaginu allt sem tengist kristinni trú, og mótmæltu hástöfum. Athygli mín var vakin á nýlegum skrifum Jóns G. Friðjónssonar prófessors um áhrif Biblíunnar á íslenska tungu og menningu. Jóni voru á síðasta ári veitt verðlaun Jónasar Hallgrímssonar fyrir framlag sitt til kennslu, rannsókna og fræðiskrifa um íslenska tungu. Jón G. Friðjónsson er ekki þekktur fyrir að fara með fleipur. Jón segir m.a.:
„Ekkert eitt rit hefur haft jafn mikil áhrif á íslenska tungu og menningu og Biblían, en myndmál Biblíunnar brenglast fljótt ef það hverfur úr námsefni grunnskólanna því það læra börnin sem fyrir þeim er haft.“
Þeir sem mest amast við kristinni trú og hafa komið því til leiðar að hún er nánast horfin úr námskrá grunn- og framhaldsskóla og ekki síður hinir sem hafa látið það viðgangast, mættu gefa því gaum hvort þekking á kristinfræði geti skipti máli fyrir skilning okkar á íslenskunni og þeirri menningararfleifð sem við byggjum á. Hvort það geti verið að þekking á kristinfræði sé nauðsynleg forsenda til skilnings á tungu okkar, vestrænni menningu, samfélagi og gildismati.
Fræðsla og trúboð
Þeir sem hafa haft mest áhrif í þessum efnum gera lítinn greinarmun á fræðslu annars vegar og trúboði hins vegar. Markmið með kristinfræði og trúarbragðafræði er ekki að innræta trú heldur að kynna og miðla þekkingu á hugmyndaheimi og raunveruleika sem hefur mótað sögu okkar og menningu í aldanna rás. Trúarinnræting fer fyrst og fremst fram inni á heimilum, eða á vegum kirkjunnar og annarra trúfélaga.
Kristin trú skiptir máli
Það er ekki einungis íslensk tunga sem nýtur góðs af þekkingu okkar á kristinni trú heldur ýmsar fræði- og listgreinar. Þeir sem kenna bókmenntir þurfa að reiða sig á grundvallarþekkingu á kristnum fræðum og sama á við um mannkynssögu, myndlist og ýmsar aðrar fræði- og listgreinar. Það er því ekki úr vegi að þeir sem bera ábyrgð á kennslu í landinu beiti áhrifum sínum til þess að reyna að auka grunnþekkingu á kristnum fræðum í skólum landsins.
Forréttindi
Það eru mikil forréttindi að búa í kristnu samfélag eins og Kristján Eldjárn benti á og Hjálmar Jónsson dómkirkjuprestur rifjaði upp eitt sinn í predikun fyrir setningu Alþingis. Kristján sagði svo árið 1980.
„Við Íslendingar, hvort sem við erum veikari eða sterkari í trúnni ættum að lofa forsjónina fyrir það að við skulum tilheyra hinum kristna hluta mannkynsins í þessum ekki allt of góða heimi – að við búum við hugsunarhátt, þjóðlíf og menningu sem um aldir hefur mótast af kristinni trú og kristinni kirkju. Þetta eru dásamleg forréttindi sem aðeins nokkur hluti jarðarbúa nýtur. Þetta held ég að hver íslenskur maður ætti að gera sér ljóst og íhuga í alvöru.“
Eigum við ekki að fara að þessum ráðum og íhuga þetta í alvöru?
Greinin birtist í Morgunblaðinu 9. mars 2020